Pomysłów i planów było mnóstwo – gdzie? jaka trasa? co zwiedzać? Ale może lepiej nie pisać o tym czego się nie udało zrealizować „z przyczyn technicznych”, ostatecznie stanęło na tym, że wybraliśmy Ostrzyce na Kaszubach. Miejsce piękne, jeziora, lasy, sielanka. Zdecydowaliśmy się na pensjonat u Stolema i nie zawiedliśmy się – możemy polecić. Trasę też Jaca ułożył lekką, łatwą i przyjemną, bo to wiadomo, ludzie będą zmęczeni daleką drogą i długim wieczorem. 

Przyjechaliśmy w czwartek około południa, żeby zrobić pre-party, wiadomo – blisko to jesteśmy wcześnie – pokręciliśmy się trochę po ośrodku i czekamy kiedy ktoś się pojawi. Dziś czekamy na kilka osób, które też były chętne na dzień wcześniej. Poszliśmy jeszcze do pobliskiego sklepu zrobić niezbędne zakupy: najlepszy wynalazek to grill jednorazowy, do tego tradycyjnie kiełbaska i piwko, a na drugą nóżkę coś mocniejszego. Zaopatrzenie jest, towarzystwo też się zjechało:  Lidka i Paweł, Kasia i Leon, Bodki, Ula i Grześ, Becia i Pablo oraz Romek. Imprezka pre- bardzo się udała, dużo nie trzeba, najważniejsze towarzystwo. :)

Dnia następnego przed recepcją zrobiliśmy sobie stolik służbowy i witaliśmy gości z honorami, wprawdzie nie chlebem i solą, ale znaczkiem i nalewką. W tym roku znaczkiem był krzywy domek z Szymbarku, a nalewka pierwsza klasa, domowa robota, teściu się postarał i zrobił z aronii, z nutką wanilii, muśniętą cynamonem. Chcieliśmy też wypożyczyć stroje kaszubskie, żeby było folkowo. Ale zapomnij, żadna informacja turystyczna nie wie gdzie wypożyczają, w knajpie – nie mają, a zespół ludowy – nie dadzą, bo to nie są stroje do wypożyczania. No więc trudno, jak się nie ma co się lubi to musi wystarczyć czerwona spódnica i czarny gorset (żeby było na „ludowo”) do tego bardzo dobrze się komponują skarpety i buty motocyklowe (żeby było na „motocyklowo”). Pierwsi MT pojawili się około szesnastej. I tak powoli, powoli coraz więcej i więcej nas było. Trafić nie było trudno, bo przed wjazdem do Stolema jest tablica z motocyklem – Pensjonat jest bardzo otwarty na motocyklistów, odbywały się tu zloty M3M czyli Moto3Miasto. 

W towarzystwie przewodnika, zwiedziliśmy to nietuzinkowe miejsce, a zobaczyć można tam wiele: Najdłuższą Deskę Świata 46,53m - Rekord Guinnessa, Muzeum Ciesielnictwa,, oryginalny przywieziony z miejscowości Zapleskino ponad 240 letni Dom Sybiraka z repliką sowieckiego Łagru oraz lokomotywą i wagonami – rekonstrukcja „Stacji bez Powrotu” na Syberii, Replikę Bunkra „Ptasia Wola” Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”(kaszubskich partyzantów) z efektami świetlno-akustycznymi, Pomnik poświęcony T.O.W, Dwór Salino – replikę 300-letniego dworu alkierzowego, Kaplicę Jedności Narodowej, oryginalna zagroda pierwszych kaszubskich osadników w Kanadzie z 1858r, Dom Powstańca Polskiego przywieziony z Adampola z nad Bosforu, „Dom do góry nogami” i Największy Koncertujący Fortepian Świata (Rekord Guinnessa 2010r.). 

Można też było skorzystać z innych atrakcji – Park Linowy, łowienie ryb, wypiek chleba czy minizoo  - ale oczywiście na wszystko nie starczyłoby nam czasu. 

Pierwszy obiekt, który rzuca się w oczy zaraz po wejściu to unikalna Statua Świętowida Kaszubskiego. Statua ma kształt odwróconego drzewa, jest to symbol ważnej roli jaką w życiu Kaszuba spełnia las i drewno. Dla nas był to punkt zborny, tam się umówiliśmy żeby się znaleźć jak się wszyscy rozlezą. 

Kaszubska Deska to symbol ciężkiej pracy Kaszubów. Jest to również wyjątkowy okaz podstawowego od wieków budulca. Dzięki ciężkiej pracy wielu ludzi, m.in. strażaków, policjantów, leśników i kolejarzy, udało się uzyskać zdumiewający wynik: 46,53 metra! Jest to Światowy Rekord Guinnessa.Kontynuacją rekordowego dzieła wiszącego na ścianie jest długi stół wykonany z kromy drzewa powstałego podczas cięcia deski. Nazwany został Stołem Noblisty – na pamiątkę Pokojowej Nagrody Nobla dla Lecha Wałęsy. Stół ma 35 m długości - jest wykonany z jednego kawałka drewna! Zasiada przy nim jednorazowo 230 osób, ma 7 kubików drewna i waży około 6 ton. Nie byliśmy aż tak liczną grupą, ale mimo to zasiedliśmy przy tym stole na chwilę, żeby liząć trochę języka kaszubskiego na przykładzie „Kaszubskich nut”. Przewodnik nas zaskoczył, bo nie dość, że ciekawie opowiadał, to jeszcze odśpiewał Kaszëbsczé nótë

Naprawdę byliśmy pod wrażeniem! Nie tylko języka, ale i głosu i muzykalności.

Kolejny był Dom z Adampola (Turcja). Jest to dar od Polaków – potomków polskich osadników wojskowych, uczestników Powstania Listopadowego, Wojny Krymskiej oraz Powstania Styczniowego. Osada, z której dom został przywieziony do Centrum powstała w 1842 roku. Nazwano ją "Adampol" na cześć swego założyciela księcia Adama Czartoryskiego.

Zeszliśmy też do bunkra, który jest rekonstrukcją jednego z bunkrów należących w czasie okupacji do TOW Gryf Pomorski. Udało się tam zebrać wiele oryginalnych elementów wyposażenia, jak i osobistych pamiątek, przechowywanych pieczołowicie przez Gryfowców. W bunkrze przeżywamy "prawdziwy" nalot, dzięki specjalnym efektom akustycznym.

Weszliśmy też do kościółka pod wezwaniem św. Rafala Kalinowskiego, jest wyjątkowym, duchowym miejscem w Centrum. 17 września 2004 r., podczas Światowego Zjazdu Sybiraków, został konsekrowany przez śp. biskupa pelplińskiego - ks. Prof. Dra Hab. Jana Bernarda Szlagę. Zatrzymaliśmy się tam na chwilę na krótką modlitwę za zmarłych rodaków oraz, żeby obejrzeć pamiątki zgromadzone w kościele. 

Zobaczyliśmy też Stolëmòwi Klawér" - największy koncertujący fortepian świata. Instrument mierzy 6.04m długości, 2.52m szerokości, 1.87m wysokości i waży 1.8 ton, został wykonany metodą tradycyjną, zgodnie ze sztuką budowy organów wzorowanych na najstarszych organach w Polsce, znajdujących się w Kamieniu Pomorskim. Wrażenie robił ogromne! :)

W czasie zwiedzania zrobiliśmy sobie przerwę na obiad. Z wielu miejsc gastronomicznych, które znajdują się na terenie obiektu my wybraliśmy Chatę Kaszubską, gdzie poszliśmy na naleśniki i pierogi. Chata została przeniesiona z Wilanowa, znajdującego się w gminie Przodkowo w powiecie kartuskim, ma ona ok. 250 lat i symbolizuje materialny pomnik trudu naszych rodaków. Chata wyraża wieloaspektowe piękno kaszubszczyzny, przybliża codzienne życie naszych przodków, wiejskie gospodarstwo kaszubskie. Na nas jednak największe wrażenie zrobił chyba kelner. :) Hmmm, jakby go opisać… wygadany chłopak, mistrz ciętej riposty, z którym – nie wiadomo co lepiej – wdawać się w dyskusję, czy bezpieczniej nie. 

Na koniec jeszcze Trzypoziomowy Browar Kaszubska Korona – to wyjątkowe miejsce prowadzone z pomysłem i pasją. Na górnym i środkowym poziomie umieszczona jest restauracja oraz bar, natomiast dolny poziom zajmuje warzelnia, która stanowi serce browaru. Piwa marki Kaszubska Korona są oparte na tradycyjnych Kaszubskich recepturach. Na miejscu warzonych jest kilka gatunków, do ich produkcji używa się najszlachetniejszych składników - słodu, chmielu i drożdży, dostarczanych przez mistrzów branży piwowarskiej w Europie. Wszystkie piwa są niepasteryzowane i niefiltrowane, a ich wytrawny smak zadowoli każdego prawdziwego piwosza. No niestety na miejscu nie mogliśmy spróbować (bo zaraz ruszamy na moto), ale na wynos i owszem.